პროტესტანტული ეთიკა და კაპიტალისტური სულისკვეთება

გერმანელი სოციოლოგის მაქს ვებერის (1864 — 1920) „პროტესტანტული ეთიკა და კაპიტალისტური სულისკვეთება“ 1905 წელს გამოიცა და რელიგიური სოციოლოგიის ფუძემდებლურ ნაშრომად არის მიჩნეული. ვებერი იკვლევს და ცდილობს, პასუხი გასცეს კითხვას: რატომ განვითარდა მოდერნული კულტურა დასავლეთ ევროპაში და არა, მაგალითად, ჩინეთსა და ინდოეთში და როგორ ყალიბდებოდა შრომის ეთიკა საუკუნეების განმავლობაში. ამ კითხვაზე პასუხს ის დასავლურ რაციონალიზმში ეძებს და შესაბამისად, დასავლური რაციონალური აზროვნების თავისებურებებს იკვლევს. ვებერის თვალსაზრისით, პროტესტანტულ ეთიკასა და კაპიტალიზმს შორის მჭიდრო კავშირია. პროტესტანტული, შესაბამისად, კალვინისტური მხოფლმხედველობა და კაპიტალის დაგროვების კაპიტალისტური პრინციპი, ისევე როგორც მოგების რეინვესტიცია, ინდუსტრიალიზაციის საფუძვლად ჩამოყალიბდა. ეკონომიკის მოდერნულ ეთოსსა და ასკეტური პროტესტანტიზმის რაციონალურ ეთიკას შორის კავშირის კვლევა ამ კითხვაზე პასუხის გაცემის მცდელობაა. ავტორი ამტკიცებს, რომ კაპიტალის მფლობელებს, უმეტესად, პროტესტანტები წარმოადგენდნენ, კათოლიკეები კი, რომლებიც ჰუმანიტარულ განათლებას ანიჭებდნენ უპირატესობას, გერმანიის შრომით საქმიანობაში ნაკლებად იღებდნენ მონაწილეობას. ავტორის მიზანი კულტურის ყოვლისმომცველი ანალიზი არ გახლავთ, მისი კვლევის საგანი გარკვეული რელიგიური და ეკონომიკური პირობების თანხვედრაა.