წალენჯიხა - ფერისცვალების ტაძარი

შუა საუკუნეების წალენჯიხის ფერისცვალების საკათედრო ტაძარი ისტორიული ოდიშის უმნიშვნელოვანესი სალოცავი იყო.

ტაძრის აგება X-XI – XII-XIII საუკუნეების შუალედებში ივარაუდება, მხატვრობა კი XIV საუკუნის მიწურულს ვამეყ დადიანის (1384‑1396) თაოსნობით, კონსტანტინოპოლიდან მოწვეული მხატვრის, მანუილ ევგენიკოსის მიერაა შექმნილი.

ფერწერული ანსამბლის ისტორია ეკლესიაში არსებული საქტიტორო გამოსახულებებით და ორენოვანი წარწერებით კარგად არის ცნობილი. XVII საუკუნეში ფერწერა მეორე ფენით ნაწილობრივ განახლდა და შეივსო მოხატულობის დაზიანებული ადგილები. გვიან შუა საუკუნეებში ტაძრის ფასადებზე თაღოვანი გალერეები დადიანებმა ეგვტერებად ამოაშენეს. ეგვტერებში ქართული მხატვრობების გვიანი ხანის (XV, XVI, XVII და XIX სს.) ფერწერულ ნაკადთა – სხვადასხვა სტილის საინტერესო სახესხვაობებია თავმოყრილი.

მოხატულობაში რამდენიმე ათეული ისტორიული პორტრეტის სახით საქართველოს ისტორიასთან დაკავშირებული პოლიტიკური, სოციალური თუ კულტურული რეალიების წარმოდგენისათვის უმნიშვნელოვანესი მასალაა დაცული.

უხვად ილუსტრირებული ორენოვანი ალბომი წალენჯიხის ეკლესიისა და მისი ფრესკების შესახებ განკუთვნილია საქართველოს ისტორიითა და კულტურით დაინტერესებული ფართო საზოგადოებისათვის.

იბეჭდება ზუგდიდისა და ცაიშის მიტროპოლიტის მეუფე გერასიმეს (შარაშენიძე) ლოცვა-კურთხევით და წალენჯიხის მუნიციპალიტეტის მერის გიორგი ხარჩილავასა და მოადგილის თამარ ბელქანიას ინიციატივით.